راهنمای بازدید از خانه تیمورتاش یا موزه جنگ

خانه تیمورتاش یکی از عمارت‌های قدیمی شهر تهران و به جا مانده از دوره قاجار است. این عمارت با ۱۶۰ سال قدمت، محلی دیدنی برای علاقه‌مندان به آثار تاریخی است. خانه تیمورتاش که قبلا به عنوان دانشکده جنگ استفاده می‌شد، امروزه موزه جنگ است و با معماری جذاب، محل نگهداری انواع سلاح‌های جنگی است؛ سلاح‌هایی قدیمی که در ایران قدیم استفاده می‌شدند و از نظر ملی ارزش و اهمیت زیادی دارند. برای آشنایی با این موزه دیدنی با تهرانیکا همراه باشید.

ساعات بازدید از موزه جنگ

زمان بازدید از موزه جنگ بسیار محدود است و تنها دوشنبه‌ها از ساعت ۱۴ تا ۱۸ و جمعه‌ها از ساعت ۹ تا ۱۸ امکان‌پذیر است. در ایام نوروز معمولا به صورت کامل قابل بازدید است.

قیمت بلیت موزه جنگ

بازید از موزه دانشگاه جنگ رایگان است.

جزئیات بخش‌های خانه تیمورتاش

با نزدیک شدن به عمارت و از همان محوطه بیرونی می‌توان انواع سلاح‌ها و ابزار جنگی که در این موزه نگهداری می‌شوند را مشاهده کرد. در هر بخش از خانه تیمورتاش وسایل مختلفی نگهداری می‌شوند. در ادامه هر بخش را معرفی می‌کنیم.

محوطه بیرونی

اولین بخش و ورودی موزه جنگ محوطه بیرونی است. در فضای سبز اطراف این موزه انواع ماشین‌ها و هوابردهای جنگی مربوط به دوره پهلوی نگهداری می‌شوند. یکی از جزئیات دیدنی محوطه بیرونی چندین «درخت دوستی» است که به نشانه صلح با دیگر کشورها کاشته شده؛ درخت دوستی با کشورهای ایتالیا، جمهوری آذربایجان، پاکستان و کشور عراق برخی از درخت‌های کاشته شده در محوطه هستند.

طبقه اول

با ورود به عمارت وارد اولین طبقه آن می‌شوید. در این طبقه سلاح‌های جنگی و ابزاری مانند ذره‌بین نقشه‌خوانی و… از دوره صفویه تا پهلوی نگهداری می‌شوند. ابزارهای جنگی موجود در این طبقه در کشورهای مختلفی مانند آلمان، انگلستان، شوروی، ایتالیا و… ساخته شده‌اند.

طبقه دوم

با بالا رفتن از پله‌های چوبی و ورود به طبقه دوم که معماری به مراتب زیباتری از طبقه اول دارد، سردیس‌های سرداران مشهور و شهدای ایرانی را مشاهده خواهید کرد. در طبقه دوم علاوه بر این سردیس‌ها که از شهید بابایی، همتی، فلاحی و… به یادگار مانده‌اند، امکان مشاهده آینه‌کاری‌های جذاب و پنجره‌های اُرُسی بلند که از بالا باز می‌شوند و با شیشه‌های رنگی تزئین شده‌اند را هم دارید.

زیرزمین

البته تماشای خانه تیمورتاش و موزه جنگ بدون بازدید از زیرزمین آن لطفی ندارد. زیرزمین این عمارت یک آب‌انبار بزرگ و قدیمی دارد که امروزه با نورپردازی‌ زیبا بسیار تماشایی شده است. همچنین برای استراحت بازدیدکنندگان یک کافه کوچک در این زیرزمین فعال است.

آثار تاریخی در خانه تیمورتاش

تقریبا تمام ابزار و سلاح‌هایی که برای جنگ در دوران پهلوی و قاجار استفاده می‌شدند، و برخی از ابزارهای دوره صفویه در این موزه نمایش داده شده‌اند. این ابزارها که بیشتر در ویترین‌های مخصوص محافظت می‌شوند، با جزئیات و توضیح کشف و استفاده هرکدام قابل بازدید هستند.

بعضی از آثار تاریخی دیدنی موزه جنگ عبارتند از:

تاریخچه خانه تیمورتاش

خانه تیمورتاش یکی از عمارت‌های قدیمی به جا مانده از اواخر دوران قاجار است؛ عنوان اول این بنا، عمارت سردار محتشم بوده است. بعد از سقوط حکومت قاجار و روی کار آمدن حکومت پهلوی این خانه هم مانند سایر اموال و املاک قاجاری توسط دولتمردان پهلوی خریداری شد؛ عبدالحسین تیمورتاش این خانه را با هدف استفاده شخصی از سردار محتشم بختیاری، از فرماندهان دوره قاجار خریداری کرد و بعد از خرید در آن زندگی می‌کرد.

معرفی تیمورتاش

تیمورتاش یکی از قدرمندترین مردان آن زمان بود و باتوجه به نقشی که در براندازی حکومت قاجار و روی کارآوردن حکومت پهلوی داشت، جز افراد مورد اعتماد پهلوی اول بود و به مرور به قدرت و تاثیرگذاری‌اش افزوده شد.

قدرت‌گیری تیمورتاش و سابقه او در دوران قاجار، رضاشاه را نگران کرد و او دستور دستگیری تیمورتاش را صادر کرد. بعد از مدتی تیمورتاش در سال ۱۳۱۲ با دستور پادشاه در زندان کشته شد. تمام اموال او از جمله خانه شخصی‌اش به نفع دولت مصادره شد. سپس خانه تیمورتاش به ارتش واگذار شد و با ساخت عمارتی بزرگ روبروی آن در مرداد سال ۱۳۱۴ به دانشگاه جنگ تبدیل شد.

 بعد از روی کار آمدن پهلوی دوم و به دستور او و با هدف گسترش دانشگاه جنگ ساختمانی دیگر بین این دو عمارت ساخته شد که با ساخت آن، عمارت تیمورتاش به عنوان مرکز فرماندهی و مدیریت دانشگاه تغییر کاربری داد. در سال ۱۳۹۲ طبقه اول این عمارت تبدیل به موزه نظامی شد و سرانجام عمارت کلاه فرنگی دانشگاه جنگ، سال ۱۳۹۵ با انتقال کامل ساختمان فرماندهی به یکی دیگر از ساختمان‌های مجموعه املاک دانشگاه جنگ، به عنوان موزه توسط سازمان میراث فرهنگی ثبت شد.

معماری موزه جنگ

معماری بی‌نظیر خانه تیمورتاش از ویژگی‌های برجسته آن است. این خانه سه طبقه است؛ زیرزمین، طبقه اول و طبقه دوم با ارتفاعات متفاوت. نمای اصلی این موزه آجری است که به شکلی استادانه، بدست معماران شاخص دوره قاجار طراحی و اجرا شده است. اما معماری داخلی آن از نمای بیرونی هم تماشایی‌تر است. با ورود به تالار اصلی اولین چیزی که نگاه‌ها را به خود جلب می‌کند آینه‌کاری‌های سقف تالار است. در کنار این آینه‌کاری‌ها، گچ‌بری‌هایی که با ظرافت و زیبایی در بخش‌های مختلف این بنا به خصوص سرستون‌ها کار شده، زیبایی فضای داخل را دوچندان کرده‌اند.

یکی دیگر از جلوه‌های معماری در این موزه، درب و پنجره‌های چوبی آن هستند که با فرم و اشکال رایج آن زمان، با شیشه‌های رنگی جلوه این بنا را بیشتر کرده‌اند. سقف قوس مانند، ایوان‌های بزرگ، پنجره‌های ارسی و… از دیگر جزئیاتی هستند که در معماری این خانه به کار رفته‌اند.

معمار خانه تیمورتاش

معمار عمارت تیمورتاش علی‌محمد معمارباشی صانعی است. او از معماران برجسته اواخر دوره قاجار و دوران پهلوی اول بود. او معمار بناها و عمارت‌های مشهوری از جمله کاخ صاحبقرانیه، موزه آبگینه، کاخ سلطنت‌آباد، عمارت کلاه‌فرنگی عشرت‌آباد، عمارت سردار اسعد و… بوده‌است.

کلام آخر

خانه تیمورتاش موزه‌ای تخصصی برای بازدید از ابزارهای جنگی ایران قدیم است که تاریخچه پیشرفت نظامی کشور را می‌توان در آن مشاهده کرد. انواع سلاح‌ها و ابزار جنگی موجود در این موزه با توضیحات کامل در معرض بازدید قرار دارند. برای آشنایی با سایر موزه‌های تهران، صفحه دیدنی‌های وب‌سایت تهرانیکا را بخوانید.

آلبوم تصاویر