برج طغرل

شهرری، شهر کهنی است که جاذبه‌های تاریخی بسیار زیادی را در دل خود جای‌داده است. به‌گونه‌ای که شما در این شهر می‌توانید با بازدید از این بناهای تاریخی مروری بر خاطرات و تاریخ دیرینه ایران از دیرباز تا عصر جدید داشته باشید. یکی از این بناهای تاریخی، برج طغرل است. این برج یکی از جاذبه‌های گردشگری و تاریخی استان تهران ‌است که شاید بتوانیم آنرا مرموزترین ابنیه تاریخی شهر تهران بنامیم. اگر شما نیز تمایل دارید مطالبی درباره این برج تاریخی بدانید، بهتر است تا انتهای این مقاله همراه ما باشید تا با یکدیگر سری به این برج قدیمی بزنیم.

برج طغرل کجاست؟

شهر ری، خیابان ابن‌بابویه، روبروی سردر شرقی قبرستان ابن بابویه.

چرا باید از برج طغرل بازدید کنیم؟ برج طغرل در یک نگاه

• برج طغرل از قدیمی‌ترین بناهای تاریخی ایران است که حدودا ۹۰۰ سال قدمت دارد.
• معماری این برج از شگفتی زیادی برخوردار است.
• برج طغرل در منطقه باستانی ری قرار دارد و در جوار بسیاری از اماکن تاریخی این شهر کهن قرار گرفته‌است.
• کاربری برج به درستی مشخص نیست اما بسیاری از کارشناسان آنرا یک ساعت آفتابی عظیم می‌دانند.
• این بنا را آرامگاه طغرل بیک سلجوقی بنیانگذار سلسله سلجوقیان دانسته‌اند.

آشنایی با برج طغرل

در نزدیکی آرامگاه ابن بابویه در شهر تهران برجی آجری وجود دارد که بیانگر دورانی از تاریخ کهن ایران است. برج طغرل به‌عنوان قدیمی‌ترین برج تهران، قدمتی حدود ۹۰۰ سال دارد. این برج یادگاری از دوران سلجوقی است و در سال ۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی کشور ثبت شد. این بنا با مساحتی بالغ بر ۴۸ مترمربع و قامتی (بدون درنظرگرفتن گنبدش) حدود ۲۰ متر  با اسکلت خشتی و آجری به‌صورت استوانه‌ای برافراشته شده‌است.

این بنا با وجود گذشت نُه قرن از ساخت آن هنوز هم زیبایی و معماری خارق‌العاده‌اش را به رخ می‌کشد. برخی از کارشناسان احتمال می‌دهند که برج طغرل هنگام جابه‌جایی پایتخت از نیشابور به شهرری با دستور شاه یعنی طغرل بیک، بنا شده است.

برج طغرل محل دفن چه کسانی است؟

بهتر است این موضوع را بدانید که درباره صاحب مقبره این برج، اختلافات بسیار زیادی وجود دارد. کارشناسان معتقدند برج طغرل محل دفن طغرل بیک بنیان‌گذار سلسله سلجوقیان و دو تن از فرزندان او یعنی «تُتُش (Tutuş) الب ارسلان» و «طغرل سوم» است. اما گروهی دیگر از مورخان برج طغرل را به محل دفن «فخرالدوله دیلمی» نسبت می‌دهند. اما عده‌ای دیگر از تاریخ‌دانان معتقدند که «خلیل سلطان» و همسر او «شادالملوک» در این برج دفن شده‌اند. خلیل سلطان از فرزندان تیمورلنگ بوده است.

اما «محمد محیط طباطبایی» معتقد است برج طغرل محل آرامگاه «ابراهیم خواص» صوفی قرن سوم هجری است.

کاربردهای برج طغرل

نمی‌توانیم به طور دقیق کاربرد برج طغرل را بگویم. همانطور که پیش‌تر اشاره کردیم؛ برج طغرل از مرموزترین بناهای تاریخی ایران است که کاربری آن چندان برای ما روشن نیست. گفته شده از جمله کاربری‌های این برج این بوده که در شب‌های تار با استفاده آتشی که بر بالای برج روشن می‌کردند مسافران جاده ابریشم را که از خراسان به طرف ری می‌آمدند راهنمایی می‌کردند.

منوچهر آرین در مقاله «نگاه دیگری به برج‌ها» می‌نویسد: «اطلاق واژه برج به این بنا و بناهای مشابه از آن جا که برج به منازل عبور حرکت سالانه خورشید در دائرةالبروج گفته می‌شود حکایت از این مطلب دارد که گذشتگان از این روی سایه‌های این ابنیه و دریچه‌های گذر نور خورشید که در روی آن‌ها تعبیه شده پی به برجی که خورشید در آن غوطه‌ور ‌است می‌بردند زیرا که در هر برجی خورشید ارتفاع خاصی در آسمان نسبت به افق و میل خاصی نسبت به جهات جغرافیایی مناطق دارد.

لاجرم سایه‌ها و طرز تابش آن متفاوت خواهد بود که از این تغییرات می‌توان در تعیین روزها و برج‌ها بهره برد و این فناوری به کار رفته در این ساختمان‌هاست که کلمه برج را بر آن گذاشته‌اند».

عملکرد این ساعت آفتابی غول‌پیکر به این شکل است که اطراف این برج ۲۴ ترک وجود دارد. در بالای هر ترک آن چهار نیم‌دایره قرار دارد که هر یک از این نیم‌دایره‌ها بیانگر یک ربع ساعت هستند. هنگامی که آفتاب از سمت مشرق برج طلوع می‌کند؛ کم‌کم یکی از کنگره‌ها روشن می‌شود و آفتاب به درون آن می‌تابد. نیم ساعت پس از طلوع خورشید گذشت نیمی از کنگره روشن می‌شود و باگذشت یک ساعت از طلوع خورشید یک کنگره به طور کامل روشن خواهد شد. به‌این‌ترتیب با گذشته ۲ ساعت ۲ کنگره و باگذشت ۳ ساعت ۳ کنگره روشن خواهد شد.

تا اینکه زمانی می‌رسد که خورشید روی نصف‌النهار منطقه و در بیشترین ارتفاع خود در افق قرار می‌گیرد. در این زمان خورشید دقیقا در بالای سر درب جنوبی برج قرار می‌گیرد؛ زیرا درب‌های برج کاملا شمالی جنوبی و روی نصف‌النهار قرار دارند. به‌طورکلی هر چه خورشید به سمت غرب گرایش پیدا کند کنگره‌های سمت غرب شروع به روشن شدن خواهند کرد. با غروب خورشید این ساعت با نور مهتاب کار می‌کند.

اما تشخیص ساعت در هنگام شب با علم ستاره‌شناسی انجام می‌دادند. در نتیجه این استوانه آجری در آن زمان یک ساعت عظیم بوده که می‌شد توسط آن ساعات مختلف روز را به کمک نمای بیرونی برج درک کرد. ساعت در همه جای شهر قابل‌مشاهده بود.

احتمالا این پرسش برای شما مطرح می‌شود که هنگامی که هوا ابری بود چگونه ساعت را تشخیص می‌دادند؟ برای پاسخ به این پرسش باید بگوییم هنگام ابری بودن هوا و پنهان شدن خورشید در پشت ابرها یا هنگامی که شب‌ها نور مهتاب وجود نداشت؛ این ساعت کار نمی‌کرد و تشخیص زمان با این برج اقدامی بسیار سخت و غیرممکن بود. اما جالب است بدانید این بنای قدیمی در زمان خود از دقیق‌ترین ساعت‌ها به شمار می‌رفت و مانند آن بسیار محدود و شاید انگشت‌شمار بود.

نقل شده است درگذشته هنگام شب با روشن‌کردن آتش بر بلندای بام برج طغرل، راه برای مسافرانی که در جاده ابریشم بودند و از سمت خراسان به شهرری می‌آمدند روشن می‌شد و آن‌ها می‌توانستند به‌راحتی مسیر خود را پیدا کنند و این برج به‌ نوعی راهنمای مسافران جاده بوده است. درگذشته از برج طغرل به‌عنوان رصدخانه نیز استفاده می‌کردند. منجمان در بام این برج و احتمالا در گنبد آن نظاره‌گر ستارگان بودند و به اعتقاد مردم آن روزگار، به بررسی و پیش‌بینی سرنوشت مردم می‌پرداختند. همچنین پشت‌بام این بنا جهت دیده‌بانی راه ابریشم و حفظ امنیت شهر کاربرد داشته است.

معماری برج طغرل

این برج قدیمی را با خشت و آجر بنا کرده‌اند و معماری آن به معماری «سبک رازی» صورت‌گرفته است. معماری این بنای تاریخی به‌قدری زیبا و جالب است که توجه کلیه نظاره گران را به خود جلب می‌کند. قامت بلند برج، استحکام و پایداری آن بیانگر هنر و نبوغ معماران آن زمان بوده‌است. با وجود این که حدود ۹۰۰ سال از احداث برج می‌گذرد و با وقوع زلزله‌های سهمگینی که در این سال‌ها رخ‌داده است؛ اما این برج همچنان مستحکم و استوار و پابرجا است و تنها بخش‌هایی از آن تخریب شده‌است. ناگفته نماند که استفاده از ساروج در استحکام این بنای تاریخی بی‌تأثیر نبوده و تأثیر شگرفی در استحکام آن ایفا کرده است.

همان‌طور که اشاره کردیم برج طغرل به شکل استوانه دیده می‌شود؛ اما درگذشته شکل مخروطی داشته است. در زمان‌های گذشته روی برج‌ها گنبدهای مخروطی شکل می‌ساختند؛ این اقدام روی برج طغرل نیز صورت‌گرفته است. پیش‌تر نیز گفتیم که ارتفاع آن حدود ۲۰ متر ‌است اما باید بدانید که این ارتفاع برج بلندتر بوده و یک گنبد مخروطی شکل بر روی آن وجود داشته است که باگذشت زمان به‌تدریج از بین رفته و امروز هیچ خبری از آن گنبد مخروطی زیبا نیست. این برج دارای فرورفتگی و بیرون‌زدگی‌هایی است؛ ازاین‌رو ضخامت دیواره‌های آن متفاوت است.

بخش های درونی برج طغرل

این برج یک ساختمان شمالی جنوبی است و درب‌های ورودی جنوب و شمال آن به‌صورت روبروی یکدیگر قرار گرفته‌اند. درب‌های این برج در چهار چوبی طاقی شکل و از چوب ساخته شده‌اند. درب اصلی برج در ضلع جنوبی آن قرار دارد. درب ورودی این بنا دارای سردری زیبا است و طرح‌ها و نقش‌های بر روی آن وجود دارد. سر‌در این درب ورودی کمی جلوتر از بدنه اصلی آن قرار گرفته است.

بر بالای درب اصلی این بنا نقش و نگارها و کنده‌کاری‌هایی مانند گل‌میخ‌های آهنی وجود داشته است. یک کتیبه گلی در بالای سردر اصلی جنوبی آن برای زیبایی و تزیین قرار داشته که بر روی آن نوشته‌هایی به زبان کوفی حک شده است. اما این نوشته‌ها به دلیل عدم نگهداری مناسب و باگذشت زمان از بین رفته‌اند. اکنون به دلیل بازسازی جای تزیینات اصلی را کتیبه مستطیل شکل و از جنس مرمر گرفته که روی آن تاریخ ۱۳۰۱ هجری قمری حک شده است.

این برج دارای طاقی ضربی ‌است و از داخل برج آجرها به‌صورت کاملا ماهرانه و با ترکیبی خاص به شکل جناغی چیده شده است. این درب نمونه ساده‌ای از سازه‌های دوران سلجوقیان ‌است که شبیه یادمان سمیران در طارم است. یکی از ویژگی‌های جالب این طراحی درب کوبه‌هایی است که آن‌ها را کاملا حرفه‌ای و هنرمندانه انجام داده‌اند. درب اصلی این برج دارای دو کوبه برای دق‌الباب جداگانه مردان و زنان بوده‌است. دیوارهای ورودی این برج جهت استحکام بیشتر بنا تا ارتفاع ۴ متر و به شکل توپ و مستحکم ساخته شده‌اند و قطر آن‌ها حدود ۵ متر و ۱۰ سانتی‌متر است و دیوارهای بالای ارتفاع ۴ متر به‌صورت توخالی طراحی شده‌اند.

در بخش داخلی این ساختمان پلکانی وجود دارد که به درب شمالی می‌رسد و قسمت‌های بالایی و پایینی این برج را به یکدیگر مرتبط می‌سازد. این پله‌ها جهت رفت‌وآمد افراد و استفاده‌های گوناگون از بام این برج کاربرد دارد. زیر برج طغرل سرداب و آب‌انباری وجود دارد که علاوه بر نگهداری آب، موجب افزایش استحکام برج و سالم ماندن آن و همچنین پیشگیری از پوسیدگی بخش‌های زیرین برج شده‌است. در انتهای برج طغرل باقی آثاری از بخش‌های تخریب شده آن مشاهده می‌شود.

بازسازی برج طغرل

برج طغرل، این بنای تاریخی در طول زمان جراحت‌های بسیار زیادی پیدا کرده‌است؛ ازاین‌رو بازسازی‌های زیادی روی آن صورت‌گرفته. این بنای تاریخی نخستین‌بار در سال ۱۲۶۲ شمسی (حدود ۱۴۰ سال پیش) و در سی و پنجمین سال پادشاهی ناصرالدین‌شاه قاجار بازسازی شد. این مرمت به دستور خود شاه و توسط وزیر او میرزا ابراهیم‌خان امین‌السلطان و ابوالحسن‌خان معمارباشی صورت گرفت و یک لوحه مرمر در بنای آن نصب شد. می‌توان گفت این بازسازی برج طغرل را از خطر نابودی نجات داد اما برخی ظرافت‌کاری‌های قدیمی و بقعه کتیبه کوفی آن از بین رفت.

بار دوم در اوایل دهه هفتاد خورشیدی این بنا مجدد بازسازی شد. بازسازی برج حدود دو سال زمان برد و در زمستان ۱۳۷۹ پایان یافت. در آن زمان این بنای تاریخی تبدیل به یک متروکه شده بود. پس از مرمت این بنای تاریخی، اکنون اطراف آن مانند یک بوستان پر درخت طراحی شده‌است. معماران مقابل برج و چند قدمی پیش از آن سازه‌های آجری طاق‌دار را به فضای برج اضافه کرده‌اند. نقطه مثبت این مرمت‌ها، همخوانی آن با سایر اجزا و بنای اصلی برج طغرل است. در حال حاضر نیز بازسازی بنا توسط منطقه ۲۰ شهرداری تهران در محوطه‌ای به وسعت دو هکتار و به‌منظور گسترش و احداث کتابخانه، رستوران، موزه و فرهنگسرا در حال انجام است.

شیر برج طغرل

هنگامی که شما مقابل درگاه اصلی که در بخش جنوبی آن قرار دارد؛ می‌ایستید بدون شک حیرت‌زده خواهید شد زیرا نمایی که مشاهده می‌کنید مانند شیری است که با دهان باز به شما نگاه می‌کند. به این شکل که طاق هلالی شکل درب برج، دهان شیر، تزیینات دندانه مانندی که بالای آن قرار دارد مانند دندان‌های شیر و فرورفتگی‌های مثلث شکل بالای آن مانند بینی شیر به نظر می‌رسد. همچنین در بخش بالایی برج کنگره‌های هلالی شکل وجود دارد که به‌عنوان چشم‌های شیر هستند.

 علاوه بر اینها بر روی سنگ‌فرش شمالی برج طغرل و دقیقا جلوی درب هلالی شکل برج، جای پایه گربه‌سان کاملا مشخص است. در فرهنگ و تمدن شیر نمادی از قدرت ‌است. شاید شاه سلجوقی با احداث این بنا قصد داشته است تا قدرت و شکوه حکومت خود را به رخ همگان بکشد.

ریشه چنین گمانی به گفته «خواجه عبدالله انصاری» در «طبقات الصوفیه» بازمی‌گردد. او درباره وفات ابراهیم خواص می‌گوید: «خواص رحمه‌الله در مسجد ری برفت از دنیا، و گور وی آنجاست. شیخ الاسلام گفت: هرگز گور ندیدم با آن هیبت و شکوه که آنست، که گوئی شیری است خفته، کی ناگاه فراز آن رسی. گور وی در زیر حصار طبرک نهاده» مرحوم محیط طباطبایی نیز بر پایه گزارش خواجه عبدالله، برج طغرل را آرامگاه ابراهیم خواص می‌داند.

خصوصیات حیرت‌انگیز برج طغرل

در طراحی داخلی این برج آجری قدیمی اصول قرینگی به طور کامل رعایت شده‌است. ازاینرو برج طغرل خصوصیات منحصربه‌فردی دارد. یکی از این خصوصیات انعکاس صدا در این سازه قدیمی است. نقل شده که مرکز این برج مکانی برای سخنرانی بزرگان و شاهان بوده‌است. زیرا با قرارگرفتن در بخش مرکزی این برج صدا پژواک می‌یابد و قدرت صدای فردی که در حال سخنرانی بود کل برج را در برمی‌گرفته است. به‌گونه‌ای که گویی چندین بلندگو در این بنا به‌کاررفته است؛ یا اینکه چند بلندگو در مقابل سخنران وجود دارد. 

می‌توان دلیل این خصوصیت برج را وجود فضاهای خالی دورتادور دیواره داخلی برج که به شکل مربع است بیان کرد. این فضای خالی موجب انعکاس صدا می‌شود و مانند بلندگو عمل می‌کند. انعکاس صدا به‌گونه‌ای است که هرچه از مرکز برج فاصله بگیریم میزان آن کاهش می‌یابد. جالب است بدانید این فضاهای خالی علاوه بر پژواک صدا، کاربردهای دیگر نیز برای برج طغرل دارند. از دیگر کاربردهای این فضا می‌توان به تهویه هوا و پیشگیری از ایجاد بوی نامطبوع، پوسیدگی و نم‌زدگی برج اشاره کرد.

طغرل سلجوقی که بود؟

«طغرل بیک ابوطالب محمد بن میکائل» متولد ۳۸۵ قمری (حدود هزارسال پیش) نخستین سلطان و مؤسس سلسله سلجوقیان بود. او برای مدت زمان ۲۶ سال بر مناطق ماوراءالنهر، خراسان بزرگ، فلات ایران و سرزمین‌ها و کشورهای همجوار مانند قفقاز جنوبی، عراق، بخشی از آناتولی، و بخشی از ارمنستان بزرگ حکومت کرد و سرانجام در سن ۷۰ سالگی در تجریش  تهران درگذشت و در ری به خاک سپرده شد. در دوران حکمرانی طغرل، سلجوقیان با ایجاد تسلط سیاسی بر خلافت عباسی در بغداد، رهبری جهان اسلام را به دست گرفتند.

سلجوقیان یا سلاجقه پس از مرگ اسرائیل و میکائیل که رهبران آنها بودند؛ به زیر فرمان طغرل درآمدند و تحت رهبری او و برادرش «چغری بیک» قلمروی خود را وسعت بخشیدند. طغرل در سال ۴۲۹ ه‍. ق/۱۰۳۷ م، از سوی بزرگان سلجوقی به عنوان سلطان انتخاب شد و آنطور که در سنت بود به نام او خطبه خوانده شد.

پس از مرگ «محمود غزنوی» و قدرت‌گیری فرزندش سلطان «مسعود غزنوی»، سلجوقیان به رهبری طغرل، در چندین مرحله با غزنویان جنگیدند تا اینکه سلاجقه با پیروزی در نبرد «دندانقان» به سال ۴۳۱ ه‍. ق، برای همیشه غزنویان را از خراسان بزرگ و نواحی اطراف بیرون راندند. با این پیروزی سلجوقیان حاکم جدید فلات ایران شدند. طغرل با انتخاب نیشابور به عنوان پایتخت خود سلسله سلجوقیان را بنیان نهاد.

حضور سلجوقیان در ایران مساوی بود با از میان رفتن حکومت آل بویه و تصرف سرزمین جبال و عراق عجم. بعد از فتح ری طغرل این شهر را پایتخت خویش قرار داد. کمی بعد با تسخیر اصفهان، این شهر را پایتخت خود کرد و بعد به آذربایجان و ارمنستان بیزانس و روم شرقی لشکر کشید تا قلمروری خود را وسعت بیشتری بخشد. طغرل که جهانگشایی خود را با گرفتن منشور حکومت از خلیفه عباسی آغاز کرده بود با قبول دعوت خلیفه عباسی برای سفر به بغداد، دوران جدیدی در روابط سلجوقیان و عباسیان را آغاز کرد.

او با از میان برداشتن سلسله آل بویه، برادرزاده‌اش را به عقد خلیفه درآورد تا رابطه‌ حکومت خود را با خلیفه عباسی مستحکم کند. بعد از سرکوب «ارسلان بساسیری» که از امیران حامی حکومت فاطمیان بود، طغرل سعی کرد تا با دختر (به روایاتی دیگر خواهر) خلیفه ازدواج کند اما مرگ به او مهلت نداد و او  در سال ۴۵۵ هجری قمری بدون آنکه برای خود جانشینی تعیین کند، در طجرشت (تجریش) تهران بر اثر بیماری در سن ۷۰ سالگی وفات یافت.

دانستن این نکته جالب توجه است که طغرل که باید او را از بزرگترین (از حیث وسعت قلمرو) حاکمان تاریخ دانست برای برپایی مراسم ازدواج خود با دختر خلیفه به منطقه تجریش تهران آمد. برای طغرل که بیمار و زمین‌گیر شده بود آب و هوای تجریش در حکم دوا بود اما مرگ به او مهلت نداد و طغرل در سن ۷۰ سالگی در همین منطقه از دنیا رفت. پس از مرگش او را به ری منتقل و به خاک سپردند.

آرامگاه دکتر محمد محیط طباطبایی

پژوهشگر ادبی، مورخ، منتقد و ادیب معاصر ایرانی که آثار ارزشمندی در زمینه تاریخ و ادبیات ایران دارد؛ پیش از مرگ وصیت کرد تا در کنار برج طغرل شهرری به خاک سپرده شود. پس از مرگ ایشان بر طبق وصیت پیکر او را در ضلع غربی حیاط برج طغرل به خاک سپردند. 

اطراف برج طغرل

هنگامی که شما به نقطه‌ای که برج طغرل در آن قرار دارد مراجعه می‌کنید تنها این برج نیست که می‌توانید از آن بازدید نمایید. شما می‌توانید پس از بازدید از این جاذبه تاریخی به سایر مکان‌های دیدنی و تاریخی شهر ری مانند چشمه‌علی، باربری شهر ری، حرم شاه عبدالعظیم حسنی، دژ رشکان و نقش‌برجسته عهد قاجاری مراجعه کنید. هر یک از این مکان‌ها خود دارای پیشینه تاریخی و مهم هستند.

از دیگر جاذبه‌هایی که در اطراف برج طغرل قرار دارد می‌توان به آرامگاه شیخ صدوق اشاره کرد. در این آرامگاه بزرگانی چون محمد بن بابویه معروف شیخ صدوق، میرزاده عشقی، جهان‌پهلوان تختی و دهخدا دفن شده‌اند. شما می‌توانید با چند دقیقه پیاده‌روی از سمت برج طغرل به این آرامستان برسید. در فاصله حدود ۱۲ کیلومتری برج طغرل آرامستان ابن بابویه، روستای قدیمی وجود دارد که نام آن قلعه‌نو است. آتشکده‌ای زیبا و تاریخی در این روستا وجود دارد که با نام آتشکده بهرام گور شناخته می‌شود. برخی از مورخان قدمت این آتشکده را به دوران حکومت هخامنشیان و برخی دیگر زمان آن را به دوره حکومت سلسله ساسانیان نسبت می‌دهند.

آیا برج طغرل کج شده است؟

بهتر است این موضوع را بدانید که در بازسازی دوم و بازسازی‌های بعدی که روی این برج تاریخی صورت گرفت مشخص شد که برج طغرل حدود ۴۵ درجه از خط عمود خود به سمت شرق انحراف یافته‌است. باوجوداینکه این بنای تاریخی چندین بار مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته اما طی این سال‌ها برخلاف انتظار هنوز هیچ اقدام جدی برای حل این مشکل انجام نشده است و این برج کهن نیازمند استحکام‌ بخشی ‌است. همچنین ترک‌ها و شکاف‌هایی که در بدنه این بنای قدیمی وجود دارد احتمالا به دلیل لرزش‌های ناشی از عبور مترو در زیرزمین است. این عامل می‌تواند برای این برج زیبا و قدیمی خطرناک باشد.

کلام آخر

برج طغرل را می‌توان یک شاهکار معماری معرفی کرد که حدود ۹۰۰ سال پیش در دوره حکومت سلجوقیان احداث شده است. این بنای قدیمی مساحتی بیش از ۴۸ مترمربع دارد. باوجوداینکه حدود ۹۰۰ سال از احداث این برج می‌گذرد؛ اما همچنان پابرجا و سالم ‌است. همین ویژگی موجب شگفتی معماران و کارشناسان معاصر شده است. اما تنها برج طغرل نیست که در شهر ری قرار دارد. این شهر کهن جاذبه‌های تاریخی مختلفی را در دل خود جای‌داده است. شما تنها با چند ساعت گشت‌وگذار در شهر زیبای شهر ری می‌توانید سری به جاذبه‌های تاریخی آن بزنید و مروری بر تاریخ کهن ایران داشته باشید و به شکوه و معماری حیرت انگیزه دیرینه آن افتخار کنید.

هنر و سبک معماری در این بناهای تاریخی به‌کار رفته که شاید در هیچ کجای جهان یافت نشود. این خود بیانگر نبوغ و دانش بالای ایرانیان کهن بوده است. پس اگر به شهر ری و یا اطراف آن مراجعه کردید پیشنهاد می‌کنیم بازدید از برج طغرل و سایر جاذبه‌های تاریخی این مکان قدیمی را از دست ندهید. امیدواریم توانسته باشیم مطالب مفیدی را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم.

آلبوم تصاویر

سوالات متداول