فرودگاه مهرآباد؛ از مهریه دختر شاه قاجار تا نخستین فرودگاه مدرن ایران

فرودگاه مهرآباد تهران که بهره‌برداری از آن به سال ‍۱۳۱۷ شمسی بر می‌گردد؛ از مهم‌ترین فرودگاه‌های ایران است. مهرآباد فرودگاهی خاطره انگیز برای بسیاری از مردم ایران است که مدت بسیار طولانی به عنوان تنها فرودگاه تهران فعالیت داشت. بسیاری از زائران خانه خدا از این فرودگاه عازم سفر حج شده‌اند و بسیاری پروازها به مقصد کشورهای خارجی از طریق فرودگاه مهرآباد انجام شده‌است. فرودگاه مهرآباد در حال حاضر فقط برای پروازهای داخلی خدمات ارائه می‌دهد و ترمینال‌های مختلف آن به پروازهای ایرلاین‌های مختلف داخلی اختصاص دارد.

در این مطلب قصد داریم شما را بیشتر با این فرودگاه قدیمی و خاطره‌‍انگیز آشنا کنیم؛ با تهرانیکا همراه باشید.

فرودگاه مهرآباد کجاست؟

فرودگاه مهرآباد در منطقه ۹، خارج از طرح‌های ترافیک و در آدرس میدان آزادی، خیابان معراج قرار دارد.

دسترسی به فرودگاه مهرآباد

رفتن به فرودگاه مهرآباد بسیار راحت است و شما می‎توانید از هر نقطه شهر با وسایل مختلف خود را به این فرودگاه در غرب تهران برسانید.

دسترسی به فرودگاه مهرآباد با مترو

می‎توانید از خط ۴ متروی تهران برای رسیدن به فرودگاه استفاده نمایید. با استفاده از دو ایستگاه پایانی خط ۴ مترو که از ساعت ۵:۳۰ تا ۲۲:۳۰ فعال هستند؛ می‌توانید به  ترمینال‌های ۱ و ۲، و ترمینال‌های ۴ و ۶ فرودگاه مهرآباد دسترسی آسانی داشته باشید.

دسترسی به فرودگاه مهرآباد با تاکسی

یکی دیگر از راه‌های رفتن به فرودگاه استفاده از تاکسی است؛ بخصوص اگر وسایل همراه شما زیاد باشد. شما می‌توانید از تاکسی‌های مخصوص فرودگاه و یا تاکسی‌های آنلاین برای رفتن به فرودگاه استفاده کنید.

پارکینگ‌های فرودگاه مهرآباد

بسیاری از مسافران با خودرو شخصی به فرودگاه می‌آیند و از پارکینگ‌های فرودگاه برای توقف خودروهایشان استفاده می‌کنند. در فرودگاه مهرآباد دو پارکینگ طبقاتی وجود دارد. یکی از این پارکینگ‌ها در مقابل ترمینال شماره ۱ و۲ قرار گرفته ‌است و ظرفیت پارک ۳ هزار خودرو را دارد. پارکینگ طبقاتی دیگر با گنجایش ۱۴۰۰ خودرو در مقابل ترمینال ۴ و ۶ قرار گرفته‌است.

اگر سفری کوتاه و چند روزه دارید؛ می‌توانید از پارکینگ‌های فرودگاه برای توقف خودروی خود به صورت شبانه‌روزی استفاده نمایید. البته باید در زمان ورود به پارکینگ این موضوع را اعلام کنید تا براساس آن هزینه پارکینگ شما محاسبه شود.

شماره‌ تلفن‌های فرودگاه مهرآباد

• اطلاعات پرواز فرودگاه: ۱۹۹
• شماره تلفن مدیریت فرودگاه: ۶۶۰۲۵۳۴۳
• سامانه پیامکی :۳۰۰۰۱۹۹
• شماره تلفن اطلاعات پروازی ترمینال شماره یک فرودگاه: ۶۱۰۲۳۱۸۳
• شماره تلفن اطلاعات پرواز ترمینال شماره دو فرودگاه: ۶۱۰۲۳۱۸۹
• شماره تلفن اطلاعات پرواز ترمینال شماره  ۴ فرودگاه: ۶۱۰۲۳۱۸۷
• شماره تلفن اطلاعات پرواز ترمینال شماره ۶ فرودگاه: ۶۱۰۲۳۱۹۶

فرودگاه مهرآباد تهران

فرودگاه مهرآباد از لحاظ وسعت تا قبل از تاسیس فرودگاه امام‌خمینی وسیع‌ترین فرودگاه ایران بود؛ ولی پس از تاسیس این فرودگاه، مهرآباد در رتبه دوم قرار گرفت و جای نخست را به فرودگاه بین‌المللی امام خمینی داد.

این فرودگاهی زمانی بزرگترین فرودگاه خاورمیانه بود و تاسیس آن باعث شد تا کشورمان عضویت سازمان ایکائو (سازمان بین المللی هوانوردی جهان) را به دست آورد؛ این موضوع در زمان خود گامی رو به جلو برای صنعت هوایی ایران بود. این فرودگاه تهران در حال حاضر با ۶ ترمینال به مسافران داخلی و حجاج خدمات ارائه می‌دهد؛ برخی از هواپیماهای باری ایرلاین‌های آسمان، ایران‌ایر و ماهان برای فرودگاه‎های داخلی و خارجی از فرودگاه مهرآباد پرواز دارند.

معرفی ترمینال‌های فرودگاه مهرآباد

فرودگاه مهرآباد چهار ترمینال دارد. ترمینال‌های ۱ و ۲ به پروازهای خروجی و ورودی داخلی‌ اختصاص دارند.

 ترمینال ۴ فرودگاه مختص خروجیِ مسافران پروازهای داخلی است.

 ترمینال ۶ فرودگاه نیز به ورودی پروازهای داخلی اختصاص داده شده‌است.

ترمینال‌های ۳ و ۵ فقط مخصوص پروازهای حج کاربری دارند.

به عنوان مثال اگر شما از تهران به شهری دیگر در سفر هستید؛ با توجه به اینکه پرواز شما مربوط به کدام شرکت هواپیمایی است از ترمینال‌های ۱،۲،۴ سوار هواپیما می‌شوید. چنانچه از شهر دیگری به مقصد تهران سفر کردید؛ پس از آنکه از هواپیمای خود خارج شدید با توجه به اینکه مسافر کدام یک از شرکت‌های هواپیمایی هستید؛ به یکی از ترمینال‌های ۱،۲،۶ وارد خواهید شد. برای سهولت در دسترسی به ترمینال‌های فرودگاه مهرآباد جدول زیر را مطالعه کنید.

 امکانات موجود در ترمینال‌های فرودگاه مهرآباد تهران

ترمینال شماره یک فرودگاه در فهرست آثار ملی ثبت شده و قدیمی‌ترین ترمینال این فرودگاه است. در این ترمینال امکانات مختلف از جمله رستوران، کافی شاپ، سالن عمومی، نمازخانه و بوفه وجود دارد و می‌توانید خدمات مورد نیاز خود را در مدت حضور در این ترمینال دریافت نمایید.

در ترمینال‌های شماره دو، چهار و شش فرودگاه هم امکاناتی مثل رستوران، کافی شاپ، سالن ترانزیت، سالن عمومی، ساندویچی، غرفه کتاب و نمازخانه موجود است. همچنین در این ترمینال‌ها جایگاه مخصوصی برای پذیرایی از مسافرانی که پروازشان تاخیر دارد نیز آماده‌ کرده‌اند تا بتوانند در آنجا استراحت کنند.

بانک‌های ملی، سامان، پاسارگاد، انصار، قرض‌الحسنه، رسالت و قوامین در فرودگاه مهرآباد شعبه دارند و خدمات ارزی و ریالی به مسافران ارائه می‌دهند. در ترمینال‌ها و بخش‌های مختلف فرودگاه نیز دستگاه‌های خودپرداز فعال هستند.

دفتر ایرلاین‌های فرودگاه مهرآباد

از بین بیش از ۳۰ شرکت هواپیمایی که در ایران فعالیت دارند؛ حدود ۱۹ شرکت در ترمینال‌های مختلف فرودگاه مهرآباد دفتر دارند و به مسافران خدمات می‌دهند. شرکت‌های هوایی کیش ایر و زاگرس در ترمینال‌های شماره ۱ و ۲ دفتر دارند؛ دفاتر شرکت‌های هوایی آتا، ایران ایر، ایران ایرتور، هواپیمایی نفت، معراج و قشم در ترمینال شماره ۲ قرار دارد؛ دفاتر شرکت‌های هواپیمایی اترک، کاسپین، آسمان، ماهان و تابان نیز در ترمینال‌های ۴ و ۶ قرار گرفته‌است.

 قوانین و مقررات حمل بار فرودگاه مهرآباد

فرودگاه مهرآباد نیز مانند تمامی فرودگاه‌های جهان قوانین و مقرراتی برای بار همراه مسافران دارد که مهمترین آنها عبارتند از:

• مسافران برای پروازهای داخلی ایران می‌توانند حداکثر تا ۲۰ کیلوگرم بار را به صورت رایگان به عنوان بار همراه خود در زمان دریافت کارت پرواز تحویل دهند. ولی اگر وزن بار همراهشان بیشتر از این مقدار باشد یا باید بار خود را کم کنند و یا هزینه اضافی پرداخت نمایند.

• هر مسافر در پروازهای داخلی اجازه دارد؛ حداکثر یک کیف دستی کوچک به وزن ۴ کیلوگرم را به داخل هواپیما ببرد. البته در صورتی که وسایل ممنوعه همچون سلاح گرم، سلاح سرد، انواع مهمات، انواع اسپری‌ها و مواد قابل احتراق در آن نباشد.

• خانوم‌های بارداری که می‌خواهند سوار هواپیما شوند باید گواهی پزشکی داشته باشند و حداکثر در هفته ۳۲ بارداری خود باشند تا اجازه پرواز کوتاه مدت به آن‌ها داده‌شود.

• کشیدن سیگار در تمامی پروازها ممنوع است.

تاریخچه و دلیل نامگذاری فرودگاه مهرآباد

فرودگاه مهرآباد در زمین‌های روستای حسین‌آباد در غرب شهر تهران بنا شده‌است. این روستا در ابتدا تحت تملک حاجی‌میرزا آقاسی صدراعظم محمدشاه قاجار بود. او پس از به سلطنت رسیدن ناصرالدین‌شاه این روستا را به وی تقدیم کرد. نظام‌الدوله معیرالممالک زمین‌ها را به قیمت ۲۸۰۰ تومان از شاه خریداری کرد و آنرا با قنات، قلعه و باغ، آباد کرد؛ بعدها با ازدواج پسرش دوست‌محمدخان معیرالممالک با عصمت الدوله، دختر ناصرالدین‌شاه، این آبادی مهریه دختر شاه شد و نام مهرآباد برخود گرفت.

در سال‌های بعد این روستا به دلیل ولخرجی‌های دوست‌محمدخان از تملک خانواده معیرالممالک خارج شد و به گرو رفت. حتی دادخواهی دوستعلی معیری، فرزند دوست‌محمدخان نزد رضاشاه نیز حاصلی نداشت. در سال ۱۳۰۴ خورشیدی رضاشاه با دادن حق انحصاری پرواز به شرکت هوایی آلمانی یونکرس عملا دستور تاسیس فرودگاه مهرآباد را صادر کرد. پس از این وقایع، باشگاه خلبانی مهرآباد با ۲۰ فروند هواپیما در سال ۱۳۱۷ خورشیدی به دست آلمانی‌ها تاسیس شد.

نخستین گروه خلبانی ایران در سال ۱۳۲۵ به آمریکا اعزام شدند تا دوره‌های مربوط به پرواز را در این کشور آموزش ببینند. در سال ۱۳۲۸ خورشیدی نیروی هوایی ایران با هواپیما‌های اف-۸۶ سیبر و تی-۳۳ در مهرآباد فعالیت خود را آغاز کرد. همزمان با رشد صنعت هوایی ایران و عضویت کشورمان در سازمان ایکائو، این فرودگاه تبدیل به اصلی‌ترین فرودگاه کشور شد.

در این فرودگاه سالانه حدود ۱۳ میلیون پرواز از آن انجام می‌شود. این فرودگاه از لحاظ قدمت پنجمین فرودگاه ایران پس از فرودگاه‌های مسجدسلیمان، قلعه‌مرغی، بندرلنگه و فرودگاه خرم‌آباد است. مهرآباد تا سال ۱۳۸۶ یک فرودگاه بین‌المللی بود و از پروازهای داخلی و خارجی میزبانی می‌کرد؛ اما پس از انتقال پروازهای خارجی این فرودگاه به فرودگاه بین‌المللی امام‌خمینی، این فرودگاه مختص پروازهای داخلی شد و پیشوند بین المللی از اسم این فرودگاه حذف شد.

معماری ساختمان‌های مختلف فرودگاه مهرآباد را معمارانی همچون عبدالعزیز فرمانفرمائیان، اوژن آفتاندلیانس و ویلیام لئونارد پریرا بر عهده داشته‌اند.

حرف آخر

فرودگاه مهرآباد تهران از قدیمی‌ترین و بزرگترین فرودگاه‌های کشور است. از سال ۱۳۸۶ و پس از شروع به‌کار فرودگاه امام‌خمینی فقط پروازهای داخلی ایران از این فرودگاه انجام می‌شود. فرودگاه مهرآباد شش ترمینال دارد و حدودا ۱۹ ایرلاین مختلف از ۳۰ ایرلاین ایرانی در این فرودگاه دفتر دارند و به مسافران خدمات ارائه می‌دهند. فرودگاه مهرآباد مجهز به دو پارکینگ طبقاتی با گنجایش حدود ۵ هزار خودرو است که به صورت شبانه‌روزی فعالیت می‌کند.

*عکس‌های جدید از سایت فرودگاه مهرآباد

آلبوم تصاویر

سوالات متداول