منطقه ۱۲ قلب شهر تهران است. تا اواخر دوره قاجاریان، منطقه ۱۲ خود شهر تهران بوده است. قدیمی‌ترین محله‌های تهران از جمله سنگلج، پامنار، عودلاجان، بازار و ارگ در منطقه ۱۲ جای گرفته‌اند.

شبستان هزارساله مسجد جامع تهران در بازار، گویای قدمت دیرینه این منطقه است؛ اما بیشترین شواهد قدمت سکونتگاهی در این منطقه از دوره صفوی باقی‌‌مانده؛ در دوره شاه تهماسب صفوی (حدود ۵۰۰ سال قبل) اولین حصار شهر تهران، در میان منطقه ۱۲ امروزی ساخته شد؛ عمده توسعه تاریخی تهران در دوره قاجاریان، با پایتخت شدن تهران اتفاق افتاد. در دوره ناصرالدین شاه قاجار برای توسعه شهر، حصارهای صفوی خراب شده و دروازه‌های جدیدی در مرزهای منطقه ۱۲ امروزی (بعلاوه قسمت‌های نواحی شرقی منطقه ۱۱) ساخته شد.

محدوده منطقه ۱۲ تهران

منطقه ۱۲ از شمال به خیابان انقلاب، از غرب به خیابان حافظ و وحدت، از شرق به خیابان ۱۷ شهریور و از جنوب به خیابان شوش می‌رسد. این محله ۶ ناحیه و ۱۵ محله دارد.

این منطقه ۱٬۶۰۰ هکتاری، همسایه مناطق ۶، ۷، ۱۱، ۱۳، ۱۴، ۱۵ و ۱۶ است.

محلات منطقه ۱۲ تهران

میزان آثار ملی ثبت شده منطقه ۱۲ تهران، بیش از سیصد اثر تاریخی است.

این منطقه موزه‌ها و اماکن تاریخی زیادی را در خود جای داده است. برای مثال، بازار بزرگ تهران، کاخ گلستان، موزه هنرهای اسلامی، موزه ایران باستان، موزه آبگینه و بسیاری دیگر از بناهای تاریخی در این منطقه واقع شده‌اند. به همین دلیل هرساله گردشگران بسیاری از تهران و سایر شهرها از این منطقه دیدن می‌کنند.

عودلاجان یکی ازمحله‌های معروف منطقه ۱۲ است. این محله قدیمی قدمت تاریخی دارد. بنای امامزاده یحیی قدمت ۸۰۰ ساله دارد و هرساله گردشگران زیادی از آن دیدن می‌کنند. این محل به لحاظ ساختار شهری بافت قدیمی دارد. همچنین قدیمی‌ترین چنارهای تهران در این منطقه واقع شده‌اند که عمر آن‌ها بیش از ۹۰۰ سال است.

بهارستان و میدان آن که در شهر تهران معروف هستند در منطقه ۱۲ واقع شده اند. میدان بهارستان یکی از قدیمی‌ترین میدان‌های شهر تهران به شمار می‌آید. امروز ساختمان جدید مجلس در کنار این میدان واقع شده است.

منطقه ۱۲ تهران از لحاظ اقتصادِ بازار قلب تپنده تهران و به تبع آن کل ایران است. این منطقه یکی از بهترین مناطق تهران از لحاظ دسترسی به حمل و نقل عمومی است.

مراکز دیدنی و تفریحی منطقه ۱۲